Met veel plezier deel ik vandaag mijn allereerste blogpost! Als gepassioneerd aquarellist en workshopdocent wil ik hier mijn inspiratie, tips en aquareltechnieken delen.
Waarom een blog? Omdat ik geloof dat kennis delen anderen helpt hun creativiteit te ontdekken. Hopelijk haal je er iets waardevols uit! Laten we meteen van start gaan met de eerste tips over schetsen. Veel leesplezier!
Aquarelleren begint met een schets – en zo doe je dat!
Huh… schetsen?... Je zou het toch hebben over aquarelleren?
Klopt helemaal! Maar voordat je die prachtige kleuren op papier laat vloeien, begint het allemaal met een potlood. Een van de belangrijkste dingen die ik heb geleerd tijdens het aquarelleren is namelijk te starten met een lichte schets. Waarom? Omdat je moet weten waar je straks je penseel neerzet en hoe je je compositie opbouwt.
Wees gerust, om een schets te maken hoef je niet te kunnen tekenen.
Start met het juiste potlood
Pak een HB (grafiet)potlood – niet te hard, niet te zacht, precies goed. Slijp het niet te scherp; de punt mag geen kras of deukje maken in het papier.
Slimme TIP: houd je potlood halverwege of helemaal bovenaan vast. Dit dwingt je om losjes te werken en voorkomt dat dikke onuitwisbare lijnen zet.
Heb je meer ervaring dan kan je eens een aquarelpotlood proberen. De lijnen verdwijnen enigszins als ze in contact komen met water. Gebruik een kleur die lijkt op de hoofdkleur van het voorwerp. Als je echt durft: pak een fineliner. Is deze watervast dan blijven de lijnen duidelijk zichtbaar onder de verf. Of doe eens gek: pak een watervaste fineliner in een totaal andere kleur.
Markeer je grenzen
Begin met dunne, lange, losse en vrij rechte lijnen langs de buitengrenzen van je te schilderen onderwerp. Dit helpt je om de ruimte van je werk af te bakenen – boven, onder en aan de zijkanten. Je creëert als het ware een kader. Door in het begin rechte lijnen te gebruiken maak je jezelf het een stuk makkelijker om de richting en de verhoudingen te bepalen.
Grote vormen eerst
Zoek vervolgens naar de grote vormen in je onderwerp. Denk aan simpele vormen zoals cirkels, driehoeken en rechthoeken. Werk deze basisvormen voorzichtig iets meer uit, maar laat al je lijnen staan! Gum ze niet uit. Deze hulplijnen zijn superhandig! Ze laten je namelijk zien waar je de volgende lijn juist NIET wilt zetten, en geven je houvast.
Details? Die komen later!
Het moeilijkste aan schetsen? Details loslaten! In deze fase draait het om de grote lijnen en vormen. Laat de details zoveel mogelijk achterwege. Tijdens het schetsen leer je het onderwerp steeds beter kennen. Je gaat ontdekken wat interessante lijnen, richtingen en vormen hierin zijn. Of het nu bv een bloem, landschap, dier of mens is. In deze interessante delen ga je dan later eventueel meer detail in aanbrengen. Soms zie je dit pas tijdens het echte schilderen. Schenk hooguit even aandacht aan een paar details die belangrijk zijn. Denk bv aan de locatie van de ogen. Bedenk dat we geen fotorealistisch werk aan het maken zijn, maar leggen een basis voor een los aquarel met karakter en beweging.
Waar zit het licht en donker?
Het is niet per se nodig, maar vooral als beginner kan het handig zijn om schaduwen alvast licht aan te geven met arceerlijntjes. Dit helpt je later bij het schilderen om de donkere kleuren op de juiste plek te zetten. Kijk goed naar je onderwerp of afbeelding en bepaal waar het licht en donker zit.
Handige TIP:
Knijp je ogen een beetje dicht en kijk door je wimpers naar het onderwerp. De kleuren vervagen dan een beetje, waardoor je makkelijker kunt zien waar de lichtste en donkerste delen zitten.
Vriendelijk gummen met een kneedgum
Ben je tevreden? Gum dan de overbodige lijnen voorzichtig weg met een kneedgum. Zo’n gum is vriendelijk voor je papier en laat geen 'kruimels' achteren. Je kunt er zachtjes mee over lijnen rollen die net iets te duidelijk zijn. Zeker op de lichte plekken is het belangrijk de lijnen zo licht mogelijk te houden. Rol met de gum over het papier alsof je een stukje brooddeeg uitrolt. Wat er overblijft is een ruwe, slordige tekening met wat lijnen – precies wat je wil!
NB: de potloodlijntjes verdwijnen vaak tijdens het verven. Mochten de lijnen toch zichtbaar blijven onder de transparante aquarelverf, gum deze dan na de eerste laag verf weg, vooral op de lichtere plekken. Gum de lijnen pas weg als de verf echt kurkdroog is! Er zijn wateroplosbare aquarelpotloden, maar mijn ervaring is dat deze meer zichtbaar blijven dan een gewoon grafietpotlood.
Dus onthoud: een lichte schets met eenvoudige vormen, niet te veel druk op het potlood, en de details komen later. Op deze manier geef je jezelf de ruimte om spontaan en vrij te schilderen, dat is nou precies de magie van aquarel!
Praktische TIPS:
- Werk lekker slordig! Moeilijk, hè? Probeer losjes te werken. Herhaal een mantra: 'Het hoeft niet mooi te zijn!'"
- zet een timer aan, bv op 5 minuten. Hierdoor besteed je niet teveel tijd aan de schets en werk je losjes en vlotjes.
- Het helpt als je je potlood halverwege of helemaal bovenaan vasthoudt. Let erop dat je vingers niet langzaam afglijden naar beneden en je het potlood krampachtig als een pen gaat vasthouden.
- Houd je potloodpunt op het papier. Til je potlood niet op terwijl je schetst. Door constant contact te houden met het papier, ontstaan speelse, vloeiende lijnen die de verschillende elementen in je tekening met elkaar verbinden. Dit zorgt voor een samenhangende compositie en meer dynamiek in je schets!
- schets eens een keer met je andere hand. Ben je linkshandig, probeer een rechts te tekenen en andersom. Je zult versteld staan hoe speels je schets wordt.
- Kijk vooral naar je onderwerp, niet naar je papier. Richt 80% van je aandacht op het voorwerp of de afbeelding die je schetst en slechts 20% op je papier. Dit helpt je om de vormen en verhoudingen beter aan te voelen en voorkomt dat je te gefocust raakt op perfectie.
-
Gebruik je andere hand als hulpmiddel. Wijs met je vinger langzaam over de contouren van het voorwerp of de afbeelding terwijl je met je andere hand schetst. Je schetshand zal als vanzelf de beweging volgen, waardoor je lijnen op de goede locatie komen.
- Let op de zogenaamde negatieve ruimte. Dit is bv de ruimte tussen de hals van de ganzen. Deze ruimte heeft ook een vorm.
Extra Tip:
Laat sommige lijnen staan
Soms kan het juist een speels en authentiek effect geven als je een paar potloodlijnen en arceringen laat staan in je aquarel. Dit zorgt voor karakter en een losse uitstraling in je werk.
Laat perfectionisme los en geniet van het proces
Via de nieuwsbrief blijf je op de hoogte van nieuwe WORKSHOPS! Schrijf je in. Ik stuur geen overbodige mails, beloofd.
Reactie plaatsen
Reacties
Hallo, met waterverf nog nooit geschilderd, maar na je blog gelezen te hebben, lijkt het me toch leuk om eens te proberen!
Wat een leuke blog! Altijd fijn om weer nieuwe tips te krijgen!
Leuk jou tips, ga het zeker uit proberen!
Wat een leuke uitleg ik ben altijd te precies ga het zeker proberen